training effectief werken dyslexie, ADHD, hoogbegaafdheid, hooggevoeligheid

Neurodivergent en neurodiversiteit: wat is het en wat moet je ervan weten?

In dit artikel ga ik dieper in op de betekenis van het neurodivergent brein en de betekenis van neurodiversiteit. Wat zijn de symptomen van een neurodivergent brein? Wat is de relatie met faalangst? En hoe kan je jouw talenten gaan benutten en makkelijker werken studeren met een neurodivergent brein. 

Wat is de betekenis van neurodivergent?

Neurodivergent is een term die wordt gebruikt als overkoepelend woord voor diagnoses zoals dyslexie, ADHD, ADD, autisme, dyscalculie, hoogbegaafheid en hooggevoeligheid. De term wordt gebruikt om aan te duiden dat er allerlei neurologische verschillen zijn tussen mensen. Of terwijl dat iedereen zijn eigen unieke neurologische pakketje heeft.  Simpel gezegd zou je dus kunnen zeggen dat de term neurodivergent betekent dat je een bepaalde denkstijl hebt. Daar meer over  weten is heel handig, want dat vergroot je zelfkennis, waardoor je bijvoorbeeld op je werk beter kan aangeven wat je nodig hebt en ook keuzes kan maken die bij je passen waardoor je tot bloei kan komen.

Wat zijn de symptomen van een neurodivergent brein

Wat een duidelijk symptoom is van een neurodivergent brein is de asscoiatieve denkstijl.

Deze denkstijl kenmerkt zich door:

  • denken in beelden, verhalen  en ideeën
  • Het grote geheel zien
  • Weten waarom je iets doe of het nut ervan willen weten
  • Van achteren naar voren denken: snel een oplossing, conclusies hebben
  • Verbanden leggen
  • Nieuwe dingen willen doen

Deze denkstijl noemen we ook wel het conceptueel denken.

De maatschappij is meer ingericht op een denkstijl die we lineair noemen Daarmee zou je kunnen zeggen dat een neurodivergent brein dus afwijkt van een norm in de maatschappij. Gelukkig komt er steeds meer kennis en bekendheid over de variatie in breinen, want dat er verschil is is eigenlijk heel natuurlijk. Daarover straks meer bij het kopje neurodiversiteit.  Meer over deze denkstijlen kan je hier vinden test over denkstijlen.  Om het iets specifieker te maken heb ik de symptomen van mensen per diagnose op een rij gezet. Dan kan je per neurodivergent brein nog beter de symptomen herkennen bij jezelf of een ander:

Adhd en add :
  • Sterk inbeeldingsvermogen
  • Snel kunnen denken en handelen
  • Teveel informatie in je hoofd om in één zin te zetten
  • Verbanden kunnen leggen
  • Sterke drive hebben
  • Weg kunnen dromen in je eigen wereld
Dyslexie:
  • Snel oplossingen bedenken
  • In beelden of concepten denken
  • Ver vooruit denken
  • Steeds volgende stap willen zetten
  • Van te voren weten wat er mis/goed gaat
Dyscalculie:
  • Oplossing van een som weten zonder deze te hebben berekend
  • Steeds een stap verder zijn dan de rest
  • Op zijn best zijn in crisistijd
  • Sneller denker zijn
 Hoogbegaafdheid:
  • Van complexe vraagstukken houden
  • Sterk zelfkritisch zijn
  • Kunnen worstelen met simpele taken
  • Een eigen manier van organiseren hebben
  • De tijd vaak vergeten
  • Sterk rechtvaardigheidsgevoel gevoel
  • Gevoelig
 Autisme:
  • Sterk gevoel voor rechtvaardigheid
  • Problemen van verschillende kanten bekijken en steeds bedenken waarmee je het beste voor de dag kan komen
  • Daardoor steeds te laat zijn met een reactie
  • Zeer sensitief
  • Natuurwetmatige manier van denken

Mensen met een neurodivergent brein herkennen zich ook vaak in de volgende  symptomen:

  • Zich anders voelen dan anderen
  • Prestatiedruk voelen
  • Last hebben van uitstelgedrag
  • Voelen dat ze tekort schieten
  • Niks fout willen doen
  • Zich niet durven uitspreken.

Dat heeft vaak te maken met dat je al neurodivergente denker je op school minder goed tot je recht kwam.

Is er een relatie tussen neurodivergent zijn en faalangst?

Kort gezegd, ja er is een relatie tussen een neurodivergent brein en faalangst. Dat komt om dat het onderwijssysteem is ingericht op een neurotypisch brein met een lineaire denkstijl Een denkstijl waarbij je in stapjes denkt, volgorde en herhaling en routine. Op jonge leeftijd gaan we door dat schoolsysteem en als je anders leert en denkt dan school lesgeeft, leidt dit al gauw tot compenstatiegedrag. Je gaat je aanpassen aan de groep, want onze menselijke behoefte om erbij te horen is heel erg sterk. Over aanpassen in het onderwijs en de symptomen van aanpassingsgedrag bij kinderen schreef ik ook een artikel (….) Met een neurodivergent brein kom je dus vaak minder goed tot je recht n het schoolsysteem en dat leidt vaak tot faalangst. Je voelt je anders en dat kan leiden tot negatieve gedachtes, zoals ik ben niet goed genoeg, ik ben niet zoals de rest.

Symptomen van faalangst

  • Niet durven uitspreken
  • Perfectionisme
  • Black-out bij testen of beoordelingen
  • Bang om door de mand te vallen
  • Gevoel iets te moeten verbergen
  • Uitstelgedrag
  • Hard oordelen over jezelf en anderen

Kijk hier welke kenmerken van faalangst jij herkent bij jezelf of je kind.

Kinderen en volwassene met dyslexie, ADHDH, hoogebgaafdheid e.d. hebben dus vaak negatieve ervaringen op school vanwege het eenzijdige onderwijs en hun leerbehoeftes die niet worden vervuld. Ze voelen zich vaak anders en leren dat ze niet voldoen aan de verwachtingen.

Ook in je volwassen leven kan je hier nog last van hebben. Dit komt om dat de basis van ons gedrag vaak al op jonge leeftijd begint. Dit gedrag kan je in je volwassen leven in de weg zitten. Je hebt dan last van de faalangst. Als je dit herkent, is het als eerste belangrijk om inzicht te krijgen in jouw neurodivergente brein. Hoe werkt het bij mij en dat als jouw unieke talenten te gaan zien. Om je faalangst verder te doorbrekenVan daaruit kun je stappen zetten om

Wil jij je faalangst en stress loslaten?

Gun jij het jezelf om iets aan je faalangst te doen? Want jij wil niet dat de angst jouw nog langer beheerst? Maar vrijer en gemakkelijker door het leven gaan?  

Faalangst wordt behandeld in de training “Ontdek jouw manier van werken en studeren”. Er wordt dan andere andere gekeken  naar jouw schooltijd en het effect daarvan in je huidige leven. Alle deelnemers komen hierbij aan de beurt gedurende een dag van de training. Dit is een belangrijk onderdeel van de training waar in deelnemers steeds weer zeggen te ervaren dat er en last van hun schouders is gevallen en dat ze zichzelf weer kunnen voelen.

Terug naar het onderwerp neurodivergent

Naast de term neurodivergent is er de term neurodiversiteit. Wellicht heb je daar ook al eens van gehoord.

Neurodiversiteit

Er is geen norm alleen verschil

Neurodiversiteit betekent eenvoudig weg dat er verschillen zijn tussen breinen van mensen en dus verschillende manieren van denken en leren. Het standaardbrein bestaat dus niet, zo stelt Thomas Armstrong in zijn boek Neurodiversity (2010). Net zoals we biodiversiteit, culturele en raciale diversiteit hebben, is er ook sprake van diversiteit in breinen, wat hij neurodiversiteit noemt. De variatie in breinen is waarschijnlijk van cruciaal belang voor het overleven van de mens als soort. Zo bestaat er ook geen standaarddier, geen standaardbloem en dus ook geen standaardmens; en zeker geen standaardbrein.

 Zie ook het filmpje van Dr Thomas Armstrong waarin hij uitlegt wat neurodiversiteit is.

Neurodiversiteit en positieve taal

Zo geeft de term neurodiversiteit aan dat er een rijke variatie bestaat aan soorten hersenen met ieder zijn eigen potentie en kwaliteiten. Voor mij is het essentieel om met een positievere taal de functies van het brein te beschrijven en uit te gaan van de potentie en kwaliteiten in plaats van de tekortkomingen en stoornissen. Dat is beter voor het zelfbeeld en de eigenwaarde van mensen. Het geeft juist vertrouwen en het gevoel van ik heb een gebrek of een stoornis, beschadigd juist eerder het zelfvertrouwen. Laten we daarom hiermee stoppen.

Neurodiversiteit en labels loslaten

Ik wil iedereen uitnodigen om door deze bril van neurodiversiteit naar jezelf, je kind, leerlingen, collega’s etc. te gaan kijken. Laten we de labels, diagnose loslaten en kijken naar de mens, jong en oud, en zijn leerbehoefte, kwaliteiten en hoe hij of zij deze kan ontwikkelen. Het mooie aan neurodiversiteit vind ik dat het gelijkwaardig is en dat geeft ruimte, vertrouwen en ontspanning. Het gaat om wat je kan en wat je nodig hebt en deze benadering maakt dat je kan groeien. Dat is de weg vooruit.

Als je dus een neurodivergent brein hebt, heb je dus geen stoornis, afwijking of ziekte. Je hebt eigenlijk een heel mooi brein met fantastische kwaliteiten. Die kwaliteiten en denkkrachten mogen juist meer aandacht krijgen. Daar wordt het leven een stuk makkelijker en leuker van.

Neurodivergent en andere denkstijlen

De samenleving is op dit moment ingesteld op een standaardbrein gericht op de lineaire denkstijl zoals ik al eerder noemde. Deze denkstijl zit met name in de linkerhersenhelft Mensen met een neurodivergent brein hebben juist de rechterhersenhelft dominant met een associatieve denktstijl zoals ik eerder noemde. Daarom kan je met een neurodvergent brein problemen ervaren op het gebied van school en werk. Het is belangrijk om te gaan beseffen dat het een systeemgerelateerd probleem is en niet een probleem of stoornis van deze jou en jouw hersenen. Het systeem van het onderwijs en ook de manieren van werken binnen het bedrijfsleven en organisaties zijn toe aan verandering. Verandering die inspeelt op neurodiversiteit. We zijn als mensen nu eenmaal op zoveel vlakken anders en uitgaan van een norm is beklemmend en belemmerend voor het zelfbeeld en het zelfvertrouwen. Onszelf mogen zijn met onze unieke talenten en ook ons eigen unieke neurodivergentie brein dat is waar het omgaat.

Een roos is ook geen tulp met een stoornis!

Ontdek de waarde van jouw neurodivergente brein!

Heb jij al helder wat jouw unieke talentenen met jouw neurodivergente brein is? Zo niet, dan is het de hoogste tijd om te gaat ontdekken. Want ik kan je beloven dat maakt je leven een stuk mooier. Het verstrekt jezelf vertrouwen en je kan de dingen in je leven op jouw manier aanpakken. Dat geeft rust en ontspanning.

Wat zou de wereld toch saai zijn als we allemaal hetzelfde zijn, vind je ook niet? Die verscheidenheid geeft juist kleur aan onze maatschappij. Weten wat je waard bent en hoe je daar invulling aan kunt geven in je leven, dat ontdekken is echt waardevol.

Ben je eraan toe om hierin stap te zetten en wil jij weten wat ik hierin voor jou kan betekenen? Vraag dan gratis een oriënterende kennismaking aan.

Klaar voor de volgende stap?

Ben je benieuwd naar het aanbod op het gebied van neurodiversiteit en het neurodivergente brein.

Ik geef zowel training in een klein groepje als individuele coaching.

Met ruim tien jaar ervaring op dit gebied, help ik jou graag verder met jouw vraagstuk.

4-daagse training Persoonlijke coaching

    Bel mij voor een oriënterend gesprek

    "Ik ben geïnteresseerd en zou graag meer willen weten.
    Wil je me bellen voor een oriënterend gesprek?"

    Natuurlijk wil ik dat.